ارزش خالص دارایی ها (NAV)

ارزش خالص دارایی ها (NAV)

 NAV مخفف کلمه Net Asset Value می باشد که از آن برای ارزش گذاری سهام شرکت های سرمایه گذاری هلدینگ ها و بعضی از شرکت های دیگر می توان استفاده کرد.

در واقع NAV یعنی ارزش کل دارایی های یک شرکت بعد از کسر بدهی ها است. مناسب ترین روش برای ارزش گذاری سهام در مورد شرکت های سرمایه گذاری محاسبه NAV می باشد.

در واقع طبق نظر حسابداری یافتن NAV بسیار راحت است چرا که از لحاظ حسابداری حقوق صاحبان سهم  معادل با ارزش خالص دارایی های یک شرکت می باشد.

به علت وجود برخی محدودیت ها ترازنامه برآورد تحلیلی NAV  این رقم چندان انعکاس مناسبی از ارزش خالص دارایی شرکت ها ارائه می دهد.

به طور کلی در ترازنامه شرکت سرمایه گذاری ارزش دارایی ها به بهای تمام شده گزارش می شوند این در حالی است که ارزش روز چنین دارایی ها و مبالغ دفتری متفاوت می باشد.

طبیعتا این تفاوت موجب لطمه به سودمندی اطلاعات مربوط به دارایی در ترازنامه می شود چرا که به بهای تمام شده تاریخی و ارزش جاری دارایی بسیار زیاد است.

ابتدا قبل از محاسبه ارزش خالص دارایی بهتر است ارزش سرمایه گذاری های انجام شده توسط شرکت ها کشف شود و بعد از آن رقمی که به بهای تمام شده در ترازنامه مندرج شده است مقایسه کرد.

بعد از مقایسه درحالی که ارزش بازار از بهای تمام شده بیشتر باشد باید در محاسبه کردن ارزش خالص دارایی شرکت ها در نظر گرفته شود چرا که در هنگام ارائه اطلاعات در بخش دارایی این مازاد ارزش پنهان مانده است.

بنابراین مجموع حقوق صاحبان سهام و مازاد ارزش سرمایه گذاری ها نسبت به بهای تمام شده را می توان ارزش خالص دارایی یک شرکت برآورد کرد. در واقع برآورد NAV زمانی دشوار می شود که یک شرکت سرمایه گذاری های در خارج از بورس داشته باشد.

در غیر این صورت کلیه سرمایه گذاری های صورت گرفته در بورس آسان است. در واقع یک تحلیلگر باید ارزش سرمایه گذاری ها را طبق اطلاعات مختلف برآورد کند چرا که بازاری برای این که ارزش جاری سرمایه گذاری های شرکت های غیر بورسی کشف شود وجود ندارد.

به طور کلی برآورد NAV برای شرکت های که در بازار بورس فعال هستند با مشکلاتی مواجه است. یکی از مشکلاتی که ممکن است ایجاد شود این است که اغلب شرکت های سرمایه گذاری در بازار بورس ایران فعالیتی ترکیبی دارند.

یعنی علاوه بر این که بر سرمایه گذاری خود در اوراق بهادار مدیریت می شود به کنترل و مدیریت دیگر شرکت ها نیز اقدام می کنند چرا که انجام چنین عملیاتی باعث پیچیدگی و ایجاد ابهام در محاسبه NAV هر سهم می شود.

مشکل دیگری که در این زمینه وجود دارد به سبد سهام غیر بورسی شرکت ها بر می گردد. در واقع نبود اطلاعات کافی در مورد شرکت های غیر بورسی علل الخصوص گزارش های EPS آن ها و همچنین نوع فعالیت های چنین شرکت های موجب پیچیدگی و ایجاد مشکل می شود.

در صورتی که بتوان بر این مشکلات غلبه کرد در واقع می توان گفت ابزاری مناسب در بازار بورس ایران برای ارزش گذاری می باشد.

محاسبه NAV هر سهام

در واقع شرکت های سرمایه گذاری برای محاسبه هر سهم خود NAV را تقسیم به تعداد سهام جاری خود می کنند.

در واقع NAV هر سهم نباید به طور روزانه محاسبه شود در واقع تعداد سهام چنین شرکت های سرمایه گذاری به طور روزانه در حال تغییر است به دلیل این که شرکت های سرمایه گذاری با ویژگی صندوق سرمایه گذاری یونیت تر و مشترک تر است در هر زمانی قابل بازخرید است.

کاربرد NAV برای هر سهم

در واقع قیمت سهام صندوق های سرمایه گذاری یونیت تر و مشترک مبتنی است بر NAV هر سهم که یکی از مهم ترین نکات محسوب می شود.

طبیعتا سرمایه گذاران قیمتی که برای خرید سهام شرکت های مذکور پرداخت می کنند برآوردی است از NAV هر سهم که به علاوه حق الزحمه صندوق است. همچنین در مقابل مبلغ و قیمتی که سرمایه گذاران در قبال فروش سهم شرکت ها دریافت می کنند برآوردی از NAV می باشد که منهای حق الزحمه صندوق می شود.

NAV صدور یعنی چه؟

سرمایه گذاران برای خرید واحد های جدید پولی را پرداخت می کنند که به آن NAV صدور گفته می شود و کمی بیشتر از مقدار ارزش خالص دارایی شرکت ها درهر واحد می باشد.

در واقع مدیر صندوق برای خرید اوراق بهادار جدید باید مبلغی را برای کارمزد پرداخت کند که در صورتی که آن را از سرمایه گذاران قدیمی درخواست کند این مبلغ به آن ها تحمیل خواهد شد پس برای این که چنین اتفاقی نیفتد این هزینه از سرمایه گذاران جدید دریافت می شود و تفاوت آن ها نیز به همین علت می باشد.

NAV ابطال یعنی چه؟

NAV ابطال یعنی این که اگر یکی از سرمایه گذاران نیازمند پول نقد باشد برای رفع احتیاج خود اقدام به فروش واحد های خود می کند که در این حالت قیمت واحد ها به طور NAV ابطال محاسبه خواهند شد.

در واقع در NAV ابطال مبلغ کارمزد معاملات فروش که در نظر گرفته شده است از ارزش خالص دارایی شرکت ها درهر واحد کسر خواهد شد. پس در نتیجه می توان گفت که NAV ابطال معمولا یا کمتر یا مساوی با هر واحد می باشد.

NAV آماری یعنی چه؟

در برخی مواقع به علت محدودیت های که در بازار بورس وجود دارد تعدادی از سهام های بورس قابلیت نقد شوندگی را ندارند در این حالت بعضی از این سهام ها با صف خرید و صف فروش همراه می شوند و همچنین قیمتی که در تابلوی معاملاتی است قیمت واقعی و منصفانه به حساب نمی آید.

پس در نتیجه به مدیر صندوق اختیاراتی داده خواهد شد که بتوانند به تعدیل برخی از سهام های موجود در سبد سرمایه گذاری بپردازند که در این صورت NAV جدیدی محاسبه خواهد شد و مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری قرار خواهد گرفت.

طبیعتا برای این که سهامداران از مقدار تعدیل آگاه شوند صندوق ها موظف هستند که در کنار اعلام NAV ابطال و صدور در واحدهای سرمایه گذاری آماری را نیز از مقدار NAV اعلام کنند.