روش بوک بیلدینگ | عرضه اولیه سهام در بازار بورس | سایت جامع بورس ایران| عرضه اولیه
هفدهمین عرضه اولیه
  1. خانه
  2. آموزش بورس
  3. عرضه اولیه چیست؟
آموزش بورس

عرضه اولیه چیست؟

عرضه اولیه چیست؟ بخش های اصلی Toggle عرضه اولیه چیست؟ چگونه عرضه اولیه بخریم؟ چگونه از عرضه اولیه سود کنیم؟چرا قیمت سهام شرکت ها بعد از عرضه اولیه رشد می کند؟زمان فروش عرضه اولیه عرضه اولیه همیشه سودآور نیست! روش بوک بیلدینگ در عرضه اولیه چیست؟خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تفاوت خرید…
آموزش بورس
مشاوره بورس
پیش بینی بازار

عرضه اولیه چیست؟

این اصطلاح ترجمه شده عبارت (initial public offering (ipo می باشد. معنی این عبارت، عرضه عمومی اولیه می باشد، که در بورس اصطلاحا به آن عرضه اولیه گفته می شود. هنگامی که سهام شرکتی برای اولین بار در بورس عرضه می شود، به روز اول عرضه سهام اصطلاحا عرضه اولیه گفته می شود.

در این هنگام درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار از طریق بورس اوراق بهادار توسط سرمایه گذاران خریداری می شود. تجربه نشان داده که بیش از ۹۰% از عرضه اولیه هایی که در بورس انجام شده، سودآور بوده اند. به همین دلیل برای فعالین بازار همیشه جذابیت داشته است.

عرضه اولیه یک شرکت در بورس به این معنی نیست که آن شرکت، شرکت تازه ایست. بلکه به این معنی است که به تازگی اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. خیلی از این شرکت ها ممکن است یک شرکت دولتی باشند که سالهای زیادی سابقه داشته اند.

این نوع سهام شرایطش نسبت به خرید و فروش عادی سهام کمی متفاوت است. اما بعد از آن دیگر تفاوتی با بقیه سهام موجود در بورس ندارد. حال سوال اینجاست که وقتی سهام یک شرکت برای بار اول در بورس عرضه می شود ما چگونه می توانیم آن را بخریم؟

 چگونه عرضه اولیه بخریم؟

خرید عرضه اولیه سهام سازوکارها و روش های مختلفی دارد. اما ما در این مقاله فقط به روش هایی که در بورس تهران مورد استفاده قرار می گیرد اشاره می کنیم تا مبحث از حوصله خوانندگان خارج نشود.

تا همین چند وقت پیش عرضه اولیه هایی که در بورس ما انجام می شد به روش حراج با اولویت زمان صورت می گرفت. بدین صورت که ابتدا سهم طی یک فرایندی که سرمایه گذاران حقیقی در آن دخالتی نداشتند، اصطلاحا کشف قیمت می شد.

یعنی مشخص می شد که سرمایه گذاران می توانند آن سهم را برای بار اول به چه قیمتی خریداری کنند. سپس با توجه به تعداد سهام شرکت و تعداد سهامی که می خواست عرضه بشود، سهمیه هر فردی که می خواست عرضه اولیه بخرد مشخص می شد.

در نهایت هم ساعت سفارش گذاری مشخص می شد.

مثلا در نهایت بورس اعلام می کرد سرمایه گذاران برای شرکت a که قرار است در ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه عرضه شود می توانند هرکدام ۱۰۰۰ سهم و در قیمت ۱۰۰ تومان سفارش بگذارند.

پس در این روش قیمت خرید، ساعت خرید و حداکثر حجم خرید از قبل کاملا مشخص شده بود و در نهایت شما باید در ساعت مشخص شده سفارش خود را در سیستم ثبت می کردید.

اگر هم تعداد سهم های تقاضا شده از تعداد سهم های عرضه شده بیشتر می شد، اولویت با افرادی بود که سفارش خود را زودتر ثبت کرده بودند.

اما مدتی است که روش خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تغییر پیدا کرده است.

عرضه اولیه چیست

عرضه‌ی اولیه وقتی می‌خواهد صورت بگیرد یک سری تحلیلگر آنها را بررسی می‌کنند و آن شرکت را از نظر قیمت ارزش‌گذاری می‌کنند و متوجه می‌شوند که مثلا قیمت هر سهم این شرکت ۱۰۰۰ تومان ارزش دارد ولی می‌گویند ما با این شرایط خریدار نیستیم،اگر این قیمت را ارزانتر بدهید می‌خریم خود این شرکت هم این تحلیل‌ها را راجع به قیمت سهام خودش می‌داند

اصولا برای اینکه از عرضه‌های اولیه استقبال بشود آنها هم حاضر‌ند قیمت سهام خود را یک مقداری پایین‌تر از ارزش واقعی خودشان بدهند و به فروش برسانند و اصولا بعد از عرضه‌های اولیه این سهام‌ها تا چند روز ۵+ معامله می‌شود و من توی عرضه‌های اولیه گذشته‌ای که دیدم هر کدام شاید ۱۰ %، ۲۰ % ، ۳۰ % طی چند روز قیمتشان رشد کرده اما عرضه اولیه در روز اول بسیار محدود است و بسته به بزرگی آن شرکت و آن حجمی از شرکت که خودش را می‌خواهد به فروش برساند مشخص کننده این است که حدودا به هر نفر چقدر سهام می‌رسد.

اصولا برای عرضه‌های اولیه در روز اول یک مقداری مشخص می‌کنند که نمی‌توان در آن روز بیشتر از این سهام آن شرکت را خریداری کرد و از فردای آن روز همه چیز مثل حالت عادی می‌شود و آن سهام مانند بقیه سهام‌هایی که در بورس وجود دارد خواهد بود ولی روز عرضه اولیه این محدودیت وجود دارد که عدالتی هم بین سهامدارها اتفاق بیافتد یک زمان عرضه اولیه ۵۰۰ هزار تومان به هر کسی می‌رسد و یا یک وقت هم ۵ میلیون تومان، ۱۰ میلیون تومان و یا عددهای کمتر و بیشتر تقسیم بندی می‌شود و همان‌طور که گفتم بستگی به بزرگی ارزش آن شرکت دارد و اینکه آنها تصمیم گرفته‌اند چند درصد از شرکتشون را در بازر بورس عرضه کنند

شاید راجع به خصوصی‌سازی هم خیلی چیزها شنیده باشید، خصوصی‌سازی هم در بورس به همین شکل صورت می‌گیرد یک سری شرکت‌های دولتی می‌آیند بخشی از سهامشان را در بازار بورس به فروش می‌رسانند البته همیشه این شرکت‌ها دولتی نیستند، شرکت ممکن است خصوصی باشد و هم ممکن است دولتی باشد.

اصولا لازم است که شما هم شخصا شرکت را بررسی کنید و بعد سهام آن را بخرید اما همان‌طور که گفتم خیلی‌ها معتقد هستند به دلیل اینکه عرضه‌های اولیه با قیمت‌های خوبی عرضه می‌شود کورکورانه می‌رویم و خرید می‌کنیم و اگر متوجه شویم که این شرکت، شرکت خوبی است شاید مدت‌های زیادی هم با آن بمانیم خیلی از عرضه‌های اولیه هم بوده که بعد از گذشت مدتی قیمت سهامش دو برابر هم شده است اما همان طور که گفتم اصولا عرضه اولیه روزهای اول پس از عرضه شدنش هرروز ۵+ می‌خورد و هر روز صف خرید است،

 چگونه از عرضه اولیه سود کنیم؟

یک باور قدیمی که در بین فعالان بازار وجود دارد این است که خرید عرضه اولیه سودآور است. تجربه نیز نشان داده است که تاکنون بیش از ۹۰% عرضه اولیه های بورس حداقل بین ۲۰-۳۰% سود را برای خریداران آن به ارمغان آورده اند. حتی در برخی موارد این سود به بیش از ۱۰۰% نیز رسیده است.

این تجربیات و باور عمومی بازار دراین باره، باعث شده است که در هنگام عرضه اولیه های جدید یک جو روانی مثبت وجود داشته باشد که منجر به افزایش تقاضا برای سهم هایی که برای بار اول عرضه می شوند به وجود بیاید.

حتما بخوانید
حد سود و حد ضرر در بورس

این افزایش تقاضا در کنار محدودیت های خریدی که در زمان عرضه اولیه وجود دارد، باعث می شود که تقاضا برای سهم عرضه شده نسبت به تعداد سهامی که در بازار عرضه می شود، بیشتر باشد.

در نتیجه شما اگر سهام ارائه شده در زمان عرضه اولیه شرکتی را خریداری کنید به دلیل مواردی که گفته شد، به احتمال زیاد چندروزی شاهد صف خرید در سهم خود هستید.

البته همانطور که گفته شد این اتفاق در بیشتر مواقع رخ می دهد و همیشگی نیست. پس نمی توان از قبل به صراحت گفت که قیمت آن سهم حتما در روزهای آینده رشد می کند.

چرا قیمت سهام شرکت ها بعد از عرضه اولیه رشد می کند؟

همانطور که گفته شد یکی از دلایل رشد قیمت سهم بعد از عرضه اولیه، محدودیت در تعداد سهام قابل خریداری توسط سرمایه گذاران و هم چنین محدودیت در تعداد سهام عرضه شده است.

علاوه بر این، سهام شرکت ها معمولا در چنین مواقعی کمی ارزان تر از ارزش ذاتی که توسط تحلیل گران برآورد شده است، عرضه می شود تا برای سرمایه گذاران جذابیت داشته باشد. وقتی سهام شرکتی ارزان تر از ارزش واقعی خود به فروش برسد، طبیعتا تقاضا برای آن سهم نیز افزایش خواهد یافت.

هرچه قیمت عرضه اولیه سهم نسبت به ارزش واقعی آن کمتر باشد، جذابیت آن برای سرمایه گذاران بیشتر خواهد بود. این جذابیت قیمتی در کنار عواملی که توضیح داده شد، باعث می شود تا قیمت سهام شرکت ها بعد از عرضه اولیه رشد کند.

بعد از مدتی با افزایش قیمت سهم و هم چنین عرضه سهامداران عمده و سرمایه گذارانی که در ابتدا سهم را خریداری کرده اند و در سود هستند، به تدریج تقاضا برای سهم کاهش پیدا می کند. در این موقع اصطلاحا گفته می شود که سهم متعادل شده است.

پس از متعادل شدن سهم، سرمایه گذاران به تدریج با آن سهم نیز مثل سایر سهم های بازار برخورد می کنند. از این به بعد رشد و افت قیمت سهم به عملکرد آن شرکت بستگی دارد. حتی اگر آن سهم زیاد و به شکل هیجانی رشد کرده باشد، احتمال دارد افت زیادی را نیز تجربه کند.

خرید عرضه اولیه

زمان فروش عرضه اولیه

این عرضه سهام ضمن حفظ منافع سرمایه‌گذاران موجب رونق بازار بورس و توسعه اقتصادی می‌شود و در واقع یک رابطه برد – برد را ایجاد می‌کند. با این وجود این مسئله بدین معنا نیست که سرمایه‌گذاران سهام تازه عرضه‌شده را به مدت نامعلوم در سبد سرمایه‌گذاری خود داشته باشند.ا

ز منظر تئوریک و بر اساس آنچه در دنیا رایج است قیمت فروش عرضه اولیه سهام را به گونه‌ای تعیین می‌کنند تا شرکت‌کنندگان در عرضه اولیه بتوانند از بازدهی ۱۰ تا ۲۰ درصدی بهره‌مند شوند.

درباره اینکه چه زمانی بهترین نقطه برای فروش عرضه اولیه است وجود ندارد زیرا این موضوع به عوامل مختلفی مانند نیاز شما به نقدینگی حاصل از عرضه اولیه، خرید عرضه اولیه به صورت اعتباری از کارگزار و در نتیجه تسویه‌حساب با آن و … بستگی دارد.

سهامداران می‌توانند از فردای روز عرضه سهام خود را به فروش برسانند؛ اما برای دانستن بهترین زمان برای فروش سهم، می‌بایست برخی جوانب را موردبررسی قرار دهند.

  • ارزیابی وضعیت فعلی و آینده شرکت عرضه‌شده در بازار بورس
  • توجه به میزان بزرگی و کوچکی شرکت عرضه‌شده در بازار بورس
  • مطالعه تحلیل بنیادی سهام عرضه اولیه در سایت‌های تحلیلگری و کانال‌های خبری کارگزاری‌ها
  • بررسی رفتار سهامداران عمده در ایام معاملات سهم پس از عرضه اولیه
  • بررسی روند فعلی بازار بورس که مانند هر فعالت اقتصادی دیگر دارای دوره‌های متفاوتی از رکود، رشد و رونق است.

بازار سهام مانند هر فعالیت اقتصادی دیگر دارای دوره‌های متفاوتی از رکود، رشد ، رونق و در نهایت نزول دارد و این سیکل طی زمان به صورت متوالی اتفاق می‌افتد.

اگر شرکتی در زمان رکود و یا نزول بازار عرضه شود معمولاً به دلیل خروج سرمایه حجم تقاضا برای عرضه اولیه افت پیدا می‌کند و به همین دلیل چون جو عمومی بازار منفی هست تعداد روزهای مثبت در سهام عرضه اولیه پایین‌تر از دوران رونق خواهد بود.

ولی در دوران رونق و صعود شدید بازار قضیه برعکس است. از آنجایی که حجم نقدینگی بزرگی در بازار در جریان است عموماً تقاضای سنگینی برای سهام ایجاد می‌شود که در نهایت می‌تواند برای مدت طولانی شاهد تشکیل صف‌های خرید سنگین در آن سهم باشیم.

یکی از مهمترین نشانه‌های خروج از سهم تازه‌وارد به بازار، برچیدن صف‌های خرید است. از آنجا که در روز نخست عرضه اولیه، تعداد بالایی از سهامداران برای خرید اقدام می‌کنند، تبعا تعداد کمی نصیب هر کد معاملاتی می‌شود.

بنابراین سهامداران در روزهای آتی به خرید سهم اقدام کرده و در واقع صف خریدی را روزانه برای آن شاهد خواهیم بود.

شاید در طول هر روز سهامدار عمده شرکت اقدام به عرضه سهم و کاستن از این صف خرید داشته باشد، ولی مجدد صف برای آن تشکیل می‌شود. هر زمان که دیگر صف خریدی برای سهم باقی نماند و به تعادل رسید، می‌توان نشانه‌ای از این امر برای فروش برداشت کرد.

 عرضه اولیه همیشه سودآور نیست!

در صحبت های قبلی گفتیم که در بیشتر مواقع عرضه اولیه برای سرمایه گذاران سودآور است. اما مواردی هم وجود دارند که خرید آن حتی می تواند متجر به ضرر شما بشود.

پس باید دقت داشته باشید که با این ذهنیت که این کار همیشه سودآور است، بدون بررسی خرید نکنید. موارد متعددی هم وجود داشته که سهم بعد از عرضه اولیه رشد زیادی نکرده.

حتی در برخی مواقع شاهد افت قیمت سهم پس از عرضه اولیه نیز بوده ایم. این افت قیمت می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. مثلا اینکه قیمت سهم در هنگام عرضه اولیه تفاوت چندانی با ارزش واقعی آن سهم نداشته است، به عبارت دیگر آن سهم جذایبیتی برای خرید نداشته است.

یا اینکه سهم در شرایطی عرضه شده است که شرایط کلی بازار مناسب نبوده است و شرایط بازار در آن زمان برای عرضه آن سهم مناسب نبوده است.

 روش بوک بیلدینگ در عرضه اولیه چیست؟

به تازگی در بورس تهران از روش جدیدی با نام بوک بیلدینگ رونمایی شده است. از این به بعد شما برای خرید عرضه اولیه باید به روش بوک بیلدینگ اقدام به خرید سهام بکنید.

مهم ترین مزیت در روش عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ، امکان ثبت سفارش به قیمت های متفاوت می باشد. در این روش هر سفارش با توجه به حداکثر حجم مشخص شده در قیمتی که خریدار تعیین می کند در سامانه معاملات ثبت خواهد شد و در تخصیص سهام بی عدالتی ایجاد نخواهد شد.

در روش بوک بیلدینگ هر خریدار با توجه به تحلیل و بررسی های خود، درخواست خرید سهام را در ساعتی مشخص که از قبل ناظر بازار اعلام می کند، در سیستم معاملاتی ثبت می کند.

حتما بخوانید
مشاهده لیست نمادهای ارزشمند در سایت بورس

اما یکی از معایب این روش قیمت و محدودیت مثبت و منفی ۱۰ درصد می باشد. نهاد عرضه کننده یک قیمت را به عنوان کف قیمت سهم مشخص می کند. حال سرمایه گذاران می توانند سفارش خرید خود را در بازه ای بین این قیمت کف و ۱۰% بالاتر از این قیمت قرار دهند.

مشکل این روش این است که به احتمال زیاد در بیشتر مواقع این کار باعث می شود تا افراد در سقف قیمتی اقدام به ثبت سفارش و خرید سهام بکنند. این امر ممکن است موجب ایجاد صف خرید در عرضه اولیه شود.

اما به صورت کلی شما در این روش راحت تر از روش حراج اقدام به خرید می کنید. هم چنین دیگر اولویت با سفارش زودتر نیست و شما نباید خیلی سریع سفارش خود را ثبت کنید. بلکه براساس تحلیل خود آن قیمتی را که در بازه مشخص شده است، انتخاب می کنید و در آن قیمت سفارش خود را ثبت می کنید.

خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ

در روش بوک بیلدینگ در عرضه اولیه به این شیوه عمل می­گردد:

شرکتی که شرایط پذیرش در بازار بورس یا فرابورس را دارا می­باشد و به اصطلاح در بازار درج نماد شده است توسط یکی از شرکت­های مشاور­سرمایه گذاری یا تامین سرمایه ارزش­گذاری می­گردد.

این تعیین ارزش پس از بررسی کامل بنیادی شرکت، تخمین سودآوری آتی، تخمین نرخ بازدهی مورد انتظار سرمایه­گذار و استفاده از روش­های ارزشگذاری همچون تنزیل جریانات نقدی انجام می­شود.

با توجه به ماهیت روش بوک بیلدینگ قیمتی به عنوان حداقل قیمت مورد تایید قرار می­گیرد و سقف قیمتی که معمولا ۱۰ درصد بیشتر از حداقل قیمت می باشد تعیین می­گردد تا تمامی سرمایه­گذاران علاقه­مند شرکت در عرضه اولیه متناسب با تحلیل خود درخواست قیمتی خود را ثبت نمایند. اما در ادامه آنچه را در عمل رخ می­دهد برای شما تبیین می­کنیم:

حداقل ۴۸ ساعت کاری قبل از انجام عرضه اولیه، اطلاعیه عرضه اولیه شرکت در سایت سازمان بورس یا فرابورس منتشر می­گردد (در ادامه یک نمونه از این اطلاعیه ارائه خواهد شد و جزئیات آن نیز معرفی خواهد شد.) در آن اطلاعیه حداکثر تعداد سهام قابل سفارش؛ تاریخ انجام عرضه اولیه، دامنه قیمت مجاز معین می­گردد.

در روز عرضه اولیه در سایت سازمان بورس اطلاعیه شروع دوره معاملات عرضه اولیه توسط ناظر بازار اعلام می­گردد و شما به مدت ۲ ساعت فرصت دارید تا درخواست خود را ثبت نمایید.

پس از پایان دوره سفارش سرمایه گذاران، سازمان بورس متناسب با تعداد متقاضیان و سقف تعداد سهام قابل عرضه شروع به تخصیص سهام به تمامی متقاضیان می­نماید.

فرض کنید کل تعداد سهام قابل عرضه ۵۰ میلیون سهم باشد و تعداد سرمایه­ گذارانی که درخواست خود را ثبت کرده­اند ۵۰ هزار نفر باشد. از طرفی هر سرمایه­ گذار تا سقف ۲۰۰۰ هزار سهم اجازه درخواست خرید را داشته است.

علی رغم اینکه کل سرمایه گذاران فوق ۲۰۰۰ سهم را درخواست داده­اند اما به هر سرمایه­گذار هزار سهم تخصیص داده خواهد شد. از زمان آغاز عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تا به الان اکثر عرضه های اولیه در سقف قیمتی انجام شده­اند. لذا به خریداران توصیه می­شود،درخواست خرید خود را نیز روی سقف قیمتی ثبت کنند تا سهام به آنها تخصیص داده شود.

برای خرید عرضه های اولیه توجه به اطلاعیه ناظر در روز عرضه بسیار مهم است. زیرا این اطلاعیه شامل موارد مهمی از جمله بازه قیمت سهمیه مجاز هر فرد و زمان مجاز ارسال سفارش می­باشد.

معمولا به دلیل ترافیک بالای سایت کارگزاری­ها در روزهای عرضه اولیه سعی کنید از قبل نسبت به شارژ حساب کاربری خود نزد کارگزاری اقدام کنید تا در روز عرضه با مشکل مواجه نشوید سپس در زمان اعلام شده توسط ناظر بازار اقدام به ارسال سفارش بر طبق موارد ذکر شده در اطلاعیه کنید.

در روش بوک بیلدینگ هر کد بورسی (هر فرد) تنها از طریق یک کارگزاری و از طریق یک درخواست می‌تواند در عرضه اولیه شرکت کند. لازم به ذکر است که افراد در روش پیشین از طریق چندین کارگزاری سفارش خود را ثبت می‌کردند تا بالاخره یکی از کارگزاری‌ها سفارش آن‌ها را ثبت نماید ولی در روش بوک بیلدینگ با توجه به وجود زمان دو ساعته جهت ارسال سفارش این موضوع ملغی شده است.

هم‌چنین سفارش خود را تنها از طریق یک سفارش باید انجام دهید. یعنی در مثال فوق نمی‌توانید در یک سفارش ۲۵۰ سهم زماهان و در سفارش دوم ۱۵۰ سهم را دستور دهید بلکه باید در یک سفارش ۴۰۰ سهم را سفارش بدهید.

نکته آخر آنکه افزایش قیمت از روز بعد از عرضه اولیه عموما به حمایت سهم از سوی سهامدار عمده و ضمنا وجود تقاضای مناسب از سوی سرمایه گذاران دارد که این موضوع جز در موارد معدودی انجام شده است و در نتیجه حداقل بازدهی ۱۵ درصدی را محقق کرده است.

تفاوت خرید عرضه اولیه با خرید و فروش سهام

همان‌طور که بیان شد هنگامی‌ که سهام یک شرکت برای اولین بار در بورس عرضه شود، به روز اول عرضه سهام، اصطلاحاً روز عرضه گفته می‌شود؛ بنابراین انتشار سهام شرکت‌ها برای اولین بار به‌عنوان عرضه اولیه ارائه شده است.

در عرضه اولیه عمومی، نام شرکت و نماد سهم، تاریخ روز عرضه، تعداد سهام قابل عرضه، سهمیه خریدار حقیقی و حقوقی، دامنه قیمتی (کف و سقف قیمت) و مدیر عرضه مشخص است؛ اما برای خرید سهام، محدودیتی در نظر گرفته نشده است و تا زمانی که عرضه برای خرید سهام وجود داشته باشد، شخص می‌تواند آن را با قیمت قابل معامله در بازار خرید نماید.

سهام شرکت‌ها در عرضه اولیه، ارزان‌تر از ارزش واقعی آن است و در بیشتر مواقع عرضه‌های اولیه که در بورس انجام شده، سودآور بوده‌اند.

پس طبیعی است که تقاضا برای خرید عرضه های اولیه زیاد باشد و همه فعالین بازار بورس اوراق بهادار تمایل به خرید سهام عرضه اولیه‌ای داشته باشند. پس از روز عرضه سهام وارد بازار شده و معاملات عادی خود را آغاز می‌کند.

پس از تبدیل‌شدن عرضه اولیه به سهام و به‌نوعی متعادل شدن قیمت آن، برای خرید این سهام سرمایه گذاران می‌بایست به بررسی همه‌جانبه عوامل متعدد اثرگذار در سهم پرداخته و با احتیاط و بررسی تحلیلی، اقدام به ثبت سفارش نمایند.

خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی

برخی از کارگزاری‌ها با هدف جذب مشتری بدون داشتن موجودی ریالی از سوی شما به نمایندگی از شما عرضه اولیه را خریداری می‌کنند و در واقع به شما اعتبار می‌دهند و معمولاً شما باید طی چند روز کاری بعد با این کارگزاری‌ها تسویه نمایید و در غیر این صورت کارگزاری عرضه اولیه را خواهد فروخت تا بدهی شما تسویه گردد.

بررسی یک نمونه آگهی عرضه اولیه

به عنوان نمونه در ادامه اگهی عرضه اولیه نماد تاصیکو آورده شده است. در این اطلاعیه موارد زیر اورده شده است:

  • تاریخ عرضه
  • تعداد سهام و معادل درصد از سهام کل شرکت
  • بخش، گروه و طبقه سهام
  • نماد
  • کف و سقف قیمتی
  • مدیر و متعهد عرضه
  • حداکثر سقف خرید حقیقی و حقوقی
حتما بخوانید
کانون کارگزاران بورس و اوراق‌ بهادار

اگر بخواهیم مطالب بالا را خلاصه کنیم می توانیم بگوییم :

آیا عرضه اولیه همیشه سودده است؟

خرید عرضه اولیه در میان افرادی که در بورس سرمایه گذارای می کنند طرفداران بسیاری دارد. سود آور بودن عرضه های اولیه در بیشتر مواقع موجب افزایش محبوبیت آن ها شده است.

از این رو به افرادی که به تازگی فعالیت خود در بازار بورس را آغاز نموده اند توصیه می کنیم که بخشی از سرمایه خود را به خرید عرضه اولیه اختصاص دهند. با ما همراه باشید تا با عرضه اولیه بیشتر آشنا شوید.

عرضه اولیه سهام

عرضه اولیه چیست؟

عرضه های عمومی اولیه یا همان IPO در واقع سهام شرکت هایی هستند که برای نخستین بار در بازار بورس عرضه می شوند. شرکت ها یا بنگاه هایی که قصد تامین مالی شرکت خود را دارند بخشی از سهام های خود را از طریق نهادهای تامین سرمایه به عموم مردم عرضه می کنند که بعدها می توان این سهام ها را در بازار ثانویه مورد معامله قرار داد.

برخی از افراد بر این باوراند که شرکت هایی که عرضه اولیه ارائه می دهند شرکت هایی تازه کار هستند، در صورتی که تصور کاملا اشتباهی است و این شرکت ها فقط به تازگی اجازه خرید و فروش سهام در بورس را دریافت کرده اند. به طوری که حتی شاهد حضور برخی از شرکت های دولتی با سابقه در عرضه اولیه هستیم.

شرایط خرید سهام در عرضه اولیه

برای خرید عرضه اولیه در بورس امکان خرید با حجم و قیمت دلخواه وجود ندارد و خرید این نوع سهام دارای محدودیت هایی می باشد.

هر شرکتی که سهام های خود را به صورت عرضه اولیه  ارائه می دهد معمولا سقف خاصی را خرید سهام توسط هر سرمایه گذار تعیین می کند، به همین دلیل سرمایه گذاران نمی توانند سهم بیشتری از مقدار مشخص شده را در سامانه معاملاتی وارد کنند و درخواست دهند زیرا با خطا مواجه خواهند شد. 

زمان ارائه عرضه اولیه شرکت ها معمولا ۴۸ ساعت کاری قبل از عرضه اولیه در سایت سازمان بورس اطلاع رسانی می شود و طی این اطلاعیه دامنه قیمت مجاز و حداکثر تعداد سهم قابل سفارش تعیین می گردد تا علاقمندان به خرید سهم در روز تعیین شده بتوانند به سایت مراجعه کرده و سفارش خود را ثبت نمایند. 

در زمان عرضه اولیه سرمایه گذاران تنها ۲ ساعت فرصت دارند که سفارش خود را ثبت نمایند و با به اتمام رسیدن این مهلت بر اساس تعداد متقاضیان و سقف تعداد سهام قابل عرضه سازمان بورس سهام ها را بین تمامی متقاضیان تقسیم می کند.

با توجه به ترافیک بالا سایت های کار گزاری در زمان عرضه اولیه شرکت ها سرمایه گذاران برای آنکه بتوانند به راحتی سفارش خود را ثبت کنند بهتر است که حساب کاربری خود را از قبل شارژ نمایند.

سود عرضه اولیه

سود عرضه اولیه بورس و سود آور بودن آن در بیشتر مواقع باعث شده که این نوع سهام طرفداران بسیاری داشته باشد. این سهام ها با توجه به این که محدود هستند سود آور می باشند و با به اتمام رسیدن مهلت عرضه آن ها قیمت شان افزایش می یابد. به دلیل تعداد بالا متقاضیان برای عرضه اولیه برای شرکت های عرضه صف های خرید چند روزه تشکیل می شود و همین تشکیل صف خرید موجب افزایش قیمت سهام می گردد.

سهام های عرضه اولیه معمولا با ۲۰-۳۰ درصد سود برای سرمایه گذاران همراه هستند. عرضه های اولیه قیمت بسیار پایینی دارد و اگر ۵۰ درصد سود هم داشته باشد مبلغ چندان زیادی به حساب صاحبان سهام واریز نمی گردد. 

قیمت سهام عرضه اولیه در چه صورتی رشد خواهد داشت؟

سهام های عرضه اولیه خریداری شده و افزایش قیمت آن ها پس از عرضه به عوامل مختلفی بستگی دارد که ازجمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود.

  • تعداد سهام های عرضه شده

به میزانی که تعداد عرضه کمتر باشد فروشندگان نیز کمتر خواهند بود.

  • جو کلی بازار

در مواقعی که جو کلی بازار مثبت باشند تمامی سرمایه گذاران خوش بین هستند، از این رو افراد کمی تمایل به فروش دارند.

  • رفتار سهامدار عمده

در مواردی که سهامدار عمده سهام دیگری را بعد از عرضه اولیه عرضه ننماید سهام با رشد بیشتری همراه خواهد بود.

  • فاصله قیمت با ارزش ذاتی

به میزانی که قیمت سهام ارائه شده در عرضه اولیه نسبت به ارزش واقعی خود پایین تر باشد و تفاوت قیمت بیشتری داشته باشد سرمایه گذاران بیشتری به سمت آن سهام و خرید آن جذب خواهند شد. 

  • اخبار و شایعات پیرامون سهام

اخبار و شایعاتی که در مورد یک سهام وجود دارد نیز در میزان رشد آن موثر است، زیرا خیلی از افراد تحت تاثیر همین شایعات قرار می گیرند و اقدام به خرید یا فروش می نمایند.

بهترین زمان برای فروش عرضه اولیه چه زمانی است؟

عرضه اولیه سهام نقش بسزایی در توسعه اقتصادی و رونق بازار بورس دارد و از طرفی منافع سرمایه گذاران را حفظ می نماید. بنابراین می توان گفت این نوع عرضه یک رابطه برد – برد محسوب می شود.

سرمایه گذارانی که سهام عرضه اولیه را می خرند نیازی نیست که تا مدت ها این سهام را در سبد سرمایه گذاری خود نگه دارند، زیرا قیمت گذاری آن ها به نحوی انجام می شود که سرمایه گذار با فروش سهام های عرضه اولیه بتواند به ۱۰-۲۰ درصد سود دست یابد.

به طور کلی نمی توان زمان مشخصی را برای فروش عرضه اولیه پیشنهاد داد و این موضوع وابسته به عوامل مختلفی می باشد. از جمله این عوامل می توان به میزان نیاز سرمایه گذار به نقدینگی حاصل از این عرضه، خرید نخستین عرضه به صورت اعتباری از کارگزار و … اشاره نمود. 

چگونه می توان از زمان عرضه های اولیه مطلع شد؟

کانال های بورسی مختلفی وجود دارد که زمان خرید عرضه اولیه بورس را اطلاع رسانی می کنند که با عضویت در آن ها می توان از جدید ترین اخبار و تغییرات بازار بورس مطلع شد.

البته سرمایه گذاران می توانند از طریق مراجعه به سایت بورس و بورس اوراق بهادار تهران و بازدید از بخش اطلاعیه های بازار بورس از اطلاعیه های عرضه اولیه و تعداد و مبلغ آن ها مطلع شوند. 

سخن پایانی 

سرمایه گذاری و خرید عرضه های اولیه در بورس در هر صورت با سود دهی همراه است، هر چند که میزان سود آن کم باشد. از طرفی ریسک پذیری بسیار کمی دارد، از این رو می تواند فرصت مناسبی برای افرادی باشد که به تازگی در بازار بورس فعالیت خود را آغاز کرده و قصد سرمایه گذاری دارند.

۱ دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید

برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.