انواع شاخص

انواع شاخص

انواع شاخص در بورس شامل؛ شاخص کل قیمت، شاخص هم وزن، شاخص بازده نقدی، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص صنعت، شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ می شوند.

یکی از داده های مهم موجود در بازار که هر روزه در اثر معاملات بازار تغییر می کند، شاخص بورس نام دارد.

همچنین در فرهنگ فارسی معین شاخص، عددی است که میانگین ارزش مجموعه ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان کند.

روش اندازه گیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات آن ها را نسبت به روز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد و عدد فعلی آن ها را با هم مقایسه نکنید.

در کل می توان گفت، شاخص معیاری است که نشان دهنده آمار تغییرات در بازار می باشد. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا شما را بیشتر با انواع شاخص  در بورس آشنا کنیم.

• شاخص کل قیمت

شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به آن شاخص کل هم گفته می شود، بیان کننده تغییرات سطح عمومی قیمت ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می کند. حتما دقت کنید که شاخص کل، بیان کننده میزان سود نقدی پرداختی به سهام داران نیست.

در شاخص کل تاثیر شرکت ها بر اساس تعداد سهام و سرمایه آن ها است و شرکت های بزرگ که تعداد سهام و معامله بیشتری دارند بسیار تاثیرگذار تر از شرکت های کوچک هستند. در کل می توانیم بگوییم که شاخص کل نشان دهنده ی میانگین میزان تغییرات قیمت و سود سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه است.

برای حرفه ای شدن در بورس 

 مطلب تصویری  آموزش ویدیویی انواع شاخص  را هم

مطالعه کنید

• شاخص هم وزن

شاخص هم وزن یکی دیگر از انواع شاخص در بورس است. در این شاخص کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس چه کوچک باشند و چه بزرگ به طور برابر در محاسبه شاخص بورس کل سهیم هستند. تفاوت این شاخص با شاخص کل در این است ، که وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیر گذار نیست و سرمایه آن ها یک سان در نظر گرفته می شود .

تاثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت ها در شاخص به یک میزان اثرگذار است. در شاخص کل ممکن است اغلب شرکت ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل نیز می شود. در شاخص هم وزن شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت ها نشان داده می شود نه بر اساس سرمایه بیشتر آن ها.

• شاخص بازده نقدی

تغییر های به وجود آمده در شاخص بازده نقدی، میانگین بازدهی ناشی از پرداخت سود نقدی شرکت های بورسی به سهام داران را نشان می دهد. به همین خاطر وقتی شاخص سود نقدی رو به افزایش است، شرکت ‌ها به طور میانگین سود نقدی بیشتری را در مجامع عادی سالیانه بین سهامداران شان تقسیم می کنند.

• شاخص قیمت و بازده نقدی

شاخص قیمت و بازده نقدی، همان شاخصی است که در سایت ها و رسانه ها از آن به عنوان شاخص کل بورس صحبت می‌شود. یکی از پر کاربرد ترین شاخص ها در بین فعالان بازار و سرمایه گذاران می باشد این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است.

• شاخص صنعت و شاخص مالی

یکی دیگر از انواع شاخص ،شاخص صنعت و شاخص مالی می باشد. به طور کلی همه شرکت های بورسی به دو بخش صنعتی و مالی تقسیم بندی می شوند. در بخش صنعتی شرکت هایی تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودرو سازی، سیمان و پتروشیمی قرار دارند. شاخص صنعت نشان دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در بخش صنعت است.

در بخش مالی نیز بانک ها، شرکت های سرمایه گذاری و بیمه حضور دارند که شاخص مالی نشان دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در بخش مالی است. افراد می توانند برای هر یک از بخش های صنعت و مالی، شاخص های جداگانه ای در نظر بگیرند.

• شاخص سهام آزاد شناور

به درصدی از سهام شرکت سهام شناور آزاد گفته می شود، که صاحبان آن قصدی برای مدیریت در شرکت ندارند و تنها برای خرید و فروش سهام وارد معاملات آن سهم شدند. قابلیت نقد شوندگی سهام شناور آزاد زیاد است همچنین سهام شرکت های بورسی توسط سهام داران حقیقی و حقوقی خریداری می‌ شود.

به میزان سهامی که معمولا در شرکت های بورسی در اختیار سهام داران حقیقی قرار دارد و به صورت مرتب در بازار خرید و فروش می‌ شود، سهام شناور آزاد می گویند.

شاخص سهام شناور آزاد مانند شاخص کل محاسبه می شود تنها با این تفاوت که تنها درصد شناور آزاد شرکت ها در نظر گرفته می شود. شاخص سهام شناور آزاد نمایان گر بازدهی میانگین قیمت و سود سهام های شناور آزاد در بازار می باشد و هر شرکتی سهام شناور آزاد بیشتری با سرمایه ای بزرگ داشته باشد تاثیر بیشتری در شاخص های بورس خواهند گذاشت.

• شاخص بازار اول و بازار دوم

بر اساس تقسیم بندی های انجام شده، شرکتی که شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و دیگر شرکت های بورسی در بازار دوم قرار می گیرند و دسته بندی می ‌شوند. شرکت هایی که در بازار اول حضور دارند به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم بندی می‌ شوند.

برای هر یک از این دسته بندی ها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت هایی را نشان می دهد که در این گروه ها حضور دارند.

• شاخص ۵۰ شرکت برتر

تقریبا هر سه ماه یک ‌بار، ۵۰ شرکت برتر از نظر بیشترین معاملات بازار در این مدت و قابلیت نقد شوندگی بالا در بورس اوراق بهادار معرفی می‌ شوند. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان می دهد که نشان می دهد طی این مدت سود و قیمت آن ها چه تغییراتی می کند.

• شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

معیار انتخاب این ۳۰ شرکت بر اساس اندازه گیری شرکت ها و ارزش روز بازار سهم آن ها تعیین می ‌شود که شاخص بورس ۳۰ شرکت بزرگ میانگین تغییرات قیمت سهام این ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان می دهد. ارزش روز بازار سهام از حاصل ضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشر شده شرکت به دست می آید.

این شرکت ها کمتر از ده درصد تعداد شرکت های بورسی را تشکیل می دهند اما بیشتر از ۷۰ درصد ارزش بورس را به خود اختصاص داده اند و تغییرات قیمت آن‌ ها قطعا تاثیر زیادی بر شاخص کل و شاخص های بورس خواهند داشت.

اکثر شاخص ها از تعداد سهام شرکت های مختلف اثر می پذیرند و بنابراین شرکت های بزرگ تر موجب تغییرات بیشتر در اکثر شاخص ها در بورس می شوند. بنابر این به همه سرمایه گذاران و سهام داران پیشنهاد می کنیم از تمام شاخص ها کمک بگیرید و فقط بر روی یک شاخص تمرکز نکنید.