بررسی ریسک های ریزش بازار سهام
بررسی ریسک های ریزش بازار سهام
عرضه سهام عدالت:
در چنین وضعیتی به نظرم دولت دو هدف را دنبال میکند. البته این عرضه ها مستقیم بر بودجه دولت اثر ندارد، اما فشار مالی را بر دولت کم میکند.
با توجه به اینکه اکنون ارزش سهام عدالت بین ۸ تا ۱۱ میلیون تومان است، میتواند از یک طرف فشار مالی را بر دولت کاهش دهد و از طرف دیگر، برای بخشی از مردم، تسکینی در برابر فشار تورم باشد.
پس هدف اول، کاستن فشار مالی بر دولت و هدف دوم کمک به بخش نیازمند جامعه بوده است.
عرضه سهام عدالت در طیف وسیعی از سهامدارن که اغلب از اقشار کم درآمد و نیازمند جامعه هستند میتواند در بازه زمانی کوتاهی در زمان عرضه بازار سرمایه را با شوک عرضه و صف های فروش مواجه کند که به تبع آن ریزش شدید قیمتها را به دنبال خواهد داشت.
نگاه تکنیکال:
در این فضا، وقتی عبارات «این فضای جدیدی است» یا «این بار دیگر فرق میکند» به استنتاج ذهنی اکثریت فعالان بازار سهام تبدیل میشود، کمابیش باید دانست که به قله قیمتها نزدیک شده است.
به ویژه آنکه در این شرایط، معمولا منابع کوتاهمدت و اعتباری نیز در بالاترین میزان خود در بازار حضور دارند و پس از دریافت چند سیگنال مبنی بر ناپایداری وضعیت و آغاز کاهش پلکانی قیمتها در موج فروش سهام قرار گرفته آن را تشدید میکنند.
از این رو برآورد میشود که مسیر شاخص بورس در سالجاری مسیری پرتلاطم با برآیند کاهشی خواهد بود و در سطحی کمتر از آغاز سال ۹۹ قرار خواهد گرفت.
اما کدام مبنای تحلیلی در سالجاری میتواند بازدهی به ریسک بالاتری را برای سرمایهگذاران داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال ۴۴ درصد کارشناسان معتقدند جریان نقدینگی مورد توجه فعالان بازار قرار دارد و ۳۴ درصد از مشارکت کنندگان در این نظرسنجی نیز شانس را به معیارهای بنیادی میدهند.
نمودار زیر روند شاخص کل و ارزش معاملات روزانه طی سه ماه اخیر را نشان میدهد. همانگونه که ملاحظه میگردد، همزمان با جهش شاخص کل شاهد افزایش ارزش معاملات روزانه تا بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان در روز نیز هستیم.
میانگین بازدهی صنایع در سال ۹۹ از ابتدای فروردین ماه الی۲۰ اردیبهشت ماه حدود ۴۹درصد از بازه زمانی مشابه سال ۹۸ بیشتر بوده است که نشان از عملکرد بهتر صنایع در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ است. همچنین در سال ۹۹ حدود ۲۰ صنعت از میانگین بازدهی خود (۷۷درصد) بیشتر بوده در حالی که در سال ۹۸ هیچ یک از صنایع از میانگین بازدهی سال ۹۹ (۷۷ درصد) بیشتر نبوده است. بیشترین بازدهی ها در کل دوره مورد مقایسه، متعلق به بانکها و موسسات اعتباری میباشد.
در میان صنایع حاضر، صنایع بانکها و موسسات اعتباری، سرمایه گذاریها و فلزات اساسی به ترتیب با ۱۴۴درصد، ۱۱۱درصد و ۱۰۸درصد بیشترین بازدهی را در سال۹۹ منتهی به ۲۰ اردیبهشت ماه ثبت نمودند و در مقابل صنایع دارویی، خرده فروشی و کاشی و سرامیک به ترتیب با ۴۷درصد، ۴۹.۲درصد و ۵۰.۰۲ درصد، ضعیفترین عملکرد را از خود نشان دادند
همچنین، در بررسیهای ماهانه کدهای ثبت شده آمار و ارقام ثبت شده نشان میدهد که اشتیاق سرمایه گذاران برای حضور در بازار سرمایه طی ماههای اخیر بیش از ۲ برابر افزایش یافته است
در طی سال اخیر به طور میانگین در هر ماه بیش از ۶۸هزار کد معاملاتی جدید به ثبت رسیده است. در حالی که در فروردین ۹۸ تعداد ۵۵ هزار کد بورسی جدید ثبت شده بود.
این رقم در دو ماه پایانی سال ۹۸ با رشد قابل توجهی به ترتیب به ۱۵۴ هزار کد در بهمن ماه و ۱۷۲ هزار کد جدید در اسفندماه رسید که نشان از اشتیاق سرمایهگذاران برای حضور در بازار سرمایه دارد.
ارزش معاملات خرد نیز رشدی صعودی داشته و از ۱۷،۴۵۴ هزار میلیارد در فروردین ماه ۹۸ با رشدی۹۰۴ درصدی به ۱۷۵،۲۱۷ هزار میلیارد در اردیبهشت ماه ۹۹ رسیده است.
نگاهی کوتاه به جایگاه صنایع بزرگ در بازار سرمایه:
نمودار زیر نسبت قیمت به سود هر سهم(P/E) را در شرکتهای کوچک و بزرگ به تفکیک نشان میدهد.
منظور از شرکتهای بزرگ، شرکتهای یک سوم بالا بر اساس ارزش بازار و شرکتهای کوچک، شرکتهای یک سوم پایین بر اساس ارزش بازار است.
عمده شرکتهای بزرگ از هلدینگ ها، فلزات اساسی، پتروشیمی ها، پاالایشگاهی و محصولات شیمیایی مختلف بودهاند. از جمله این شرکتها میتوان به فارس، فولاد، فملی، تاپیکو، شپنا، پارسان، اخابر، زاگرس، شپدیس و حکشتی اشاره کرد.
عمده شرکتهای کوچک از غذایی و خوراکی، قند، حمل ونقل، دارو، شوینده، پیاسپی و یوتیلیتی بوده اند. ازجمله این شرکتها میتوان به غبشهر، غشهداب، قزوین، حسینا، دالبر، کاسپین، شگل و رکیش اشاره کرد.
در نمودار و تحلیل زیر جایگاه صنایع بزرگ بورسی و ارزندگی این صنایع نشان داده می شود.
در نمودار بالا جایگاه صنایع مختلف را در بورس مشاهده میفرمایید. همانگونه که مشخص است بیش از ۶۲ درصد از کل ارزش بازار سرمایه متعلق به ۶ صنعت برتر می باشد. صنایع شیمیایی با ۸۶ شرکت، فلزات اساسی با ۵۵ شرکت و کانه های فلزی با ۲۳ و … در بالاترین جایگاه قرار دارند.
نکته قابل توجه اینکه ۶۲ درصد از ارزش کل بازار متعلق به ۲۳ درصدداز شرکتهای حاضر در بورس هستند که در این ۶ صنعت وجود دارند. نسبت قیمت به سود هر سهم(P/E) این صنایع طبق جدول زیر بدون در نظر گرفتن بانکها ۸.۶ درصد و با در نظر گرفتن بانکها ۱۲.۳ درصد می باشد.
در نمودار زیر میزان استقبال سرمایه گذاران جدید برای شرکت در عرضه های اولیه به نمایش درآمده است. این نمودار میزان اشتها و علاقه افراد و سرمایه گذاران برای شرکت در بورس و کسب بازدهی را نشان میدهد.
نمودار زیر جریان ورود پول نقد خرد توسط اشخاص حقیقی را نشان میدهد که نشان از هیجان و اقبال مردم به بازار سرمایه و ورود حجم وسیع نقدینگی به بازار سرمایه دارد.
در روز گذشته بیش از ۱۸۶۰ میلیارد تومان پول نقد تازه وارد بورس شده است. بطور متوسط از ابتدای سال ۹۹ تاکنون روزانه بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان پول وارد بازار سرمایه شده است.
جمع بندی:
در شرایط کنونی، استقبال آحاد مرد از بورس و تمایل به سرمایه گذاری و همچنین جریان شدید نقدینگی به سمت بازار سرمایه که در نوع خود بینظیر است، میتواند برای دولت در این بازه زمانی سخت، یک فرصت برای تامین مالی پروژه های در دست اجرا و هم تامین مالی برای رفع کسری بودجه مورد بهره برداری هوشمندانه قرار گیرد.
فلذا از دولت و بلکه همه نظام انتظار می رود پای کار بیایند تا با توجه به گرایش و استقبالی خوبی که در طرف تقاضا در بازار سرمایه ایجاد شده است، در طرف عرضه آن هم بتواند با ارایٔه سهام شناور، عرضههای اولیه و ایجاد تغییراتی در تأمین سرمایه از طریق این بازار به شکل ارایٔه پروژهها و دیگر راهکارهای اقتصادی پاسخ شایسته ای به این استقبال داده شود و استفاده لازم را از آن برای تقویت بنیه ی اقتصاد کشور ایجاد شود.
با این حال، افرادی که با سرمایه خرد وارد بازار بورس شده اند به سبب اینکه از آموزش کافی برخوردار نیستند، در معرض ریسک بالایی قرار دارند.
به همین دلیل، بهتر است با همکاری همه رسانهها به ویژه سازمان صدا و سیما و سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، مجموعه ای از بسته های آموزشی برای استفاده مردم منتشر شود تا بتوانند تصمیمات درست و منطقی در بازار سرمایه داشته باشند.
باید کاری اقداماتی صورت گیرد تا مردم با آگاهی و شناخت کافی وارد این بازار شوند و از ظرفیت صندوقهای سرمایه گذاری، شرکتهای مشاوره و سبدگردان ها برای سرمایه گذاری استفاده کنند تا میزان ریسک پذیری آنها کاهش یابد.
دولت و شرکتهای بورسی باید با درایت و هوشمندی بالا، منابع حاصله از بازار سرمایه را صرف تولید و گسترش فعالیتهای تولیدی در کشور کنند تا چرخه اقتصادی در کشور به نحو شایسته ای به جریان بیفتد.
